Physical Address
304 North Cardinal St.
Dorchester Center, MA 02124
Physical Address
304 North Cardinal St.
Dorchester Center, MA 02124
Πόλεμος Ρωσίας–Ουκρανίας: Πού βρισκόμαστε 27 μήνες μετά; Ποιες είναι οι γεωπολιτικές και κοινωνικές συνέπειες για την Ευρώπη και τον κόσμο;
Από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, όταν η Ρωσία εξαπέλυσε την ευρείας κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία, έχουν περάσει περισσότερα από 27 μήνες. Ο πόλεμος δεν τελείωσε γρήγορα, ούτε περιορίστηκε γεωγραφικά. Αντίθετα, εξελίχθηκε σε μια σύγκρουση με παγκόσμιες συνέπειες, επηρεάζοντας την ασφάλεια της Ευρώπης, την ενεργειακή κρίση, την παγκόσμια οικονομία, αλλά και τις ισορροπίες ισχύος σε διεθνές επίπεδο.
Η σκληρή πραγματικότητα των μαχών – με βομβαρδισμούς, απώλειες αμάχων και στρατιωτών, καταστροφές σε πόλεις και υποδομές – έχει πλέον παγιωθεί. Το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινής γνώμης έχει μειωθεί, όμως η πολεμική μηχανή δεν έχει σταματήσει. Οι δυτικές χώρες εξακολουθούν να στηρίζουν στρατιωτικά και οικονομικά την Ουκρανία, ενώ η Ρωσία επαναπροσδιορίζει τις στρατηγικές της, με όλο και πιο έντονες επιρροές από συμμάχους όπως το Ιράν και η Κίνα.
Ο πόλεμος έχει αλλάξει ριζικά:
Παράλληλα, έχει οδηγήσει σε αναζωπύρωση του ΝΑΤΟ, ένταξη νέων μελών όπως η Φινλανδία και η Σουηδία, και αυξημένες αμυντικές δαπάνες σε πολλές χώρες.
Η πόλωση μεταξύ Ανατολής και Δύσης εντείνεται. ΗΠΑ και Ε.Ε. επιδιώκουν να περιορίσουν τη ρωσική επιρροή, ενώ η Ρωσία προβάλλει το αφήγημα της «αντίστασης στη Δύση». Το διπλωματικό σκηνικό θυμίζει όλο και περισσότερο τις εποχές του Ψυχρού Πολέμου. Το ερώτημα είναι αν αυτή η ένταση μπορεί να μείνει στο επίπεδο της «στρατηγικής αντιπαράθεσης» ή αν κινδυνεύουμε με μια ευρύτερη ανάφλεξη.
Οι διπλωματικές πρωτοβουλίες συνεχίζονται, αλλά χωρίς απτά αποτελέσματα. Η Ουκρανία ζητά πλήρη αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων. Η Ρωσία απαιτεί «εγγυήσεις ασφαλείας» και διατήρηση ελέγχου σε κατεχόμενες περιοχές. Οι θέσεις μοιάζουν ασυμβίβαστες. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα ποια τροπή θα πάρει η κατάσταση.
Σε έναν κόσμο γεμάτο πληροφοριακή υπερφόρτωση, ο ρόλος των ενημερωτικών μέσων είναι κρίσιμος. Δεν χρειάζεται να κινδυνολογούμε, ούτε όμως να αγνοούμε τους κινδύνους. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι απλώς ένα τοπικό πρόβλημα, αλλά ένας καθρέφτης των παγκόσμιων μετασχηματισμών που είναι ήδη σε εξέλιξη.
Ίσως το πιο ανησυχητικό δεν είναι η ίδια η σύγκρουση, αλλά η συνήθεια σε αυτή. Η αποδοχή του πολέμου ως κάτι «αναπόφευκτο» ενέχει βαθύ ρίσκο για όλους. Η ιστορία δείχνει πως οι μεγάλες συγκρούσεις δεν ξεσπούν από τη μια στιγμή στην άλλη, χτίζονται σιωπηλά, όταν οι κοινωνίες αδρανούν.