ENERGA–Hellas Power

ENERGA–Hellas Power: από βαριές καταδίκες σε αμετάκλητες αθωώσεις

Πώς φτάσαμε από «χαράτσι» και δεσμεύσεις εκατομμυρίων σε ένα endgame αθωώσεων – και τι σημαίνει αυτό για το rulebook της αγοράς ενέργειας.

«Δεν πρόκειται για μη εφαρμογή του νόμου· πρόκειται για την εφαρμογή ενός διαφορετικού νόμου.»

Το 2012 οι άδειες των Energa & Hellas Power ανακλήθηκαν και οι πελάτες μεταφέρθηκαν σε «Προμηθευτή Τελευταίου Καταφυγίου».
Η ποινική υπόθεση εκκινεί με κατηγορητήριο ~€257 εκατ. ζημίας. Δεσμεύονται/επιστρέφονται ~€103 εκατ. σε Δημόσιο/Δήμους/αγορά.
Πρωτόδικα (2017) επιβάλλονται βαριές ποινές (έως 21 έτη). Το 2018 διαδοχικές αποφυλακίσεις/επιστροφές στη φυλακή για λόγους υγείας και αμφισβητούμενα πιστοποιητικά.
Δευτεροβάθμια κρίση (2019): 5ετής ποινή με 3ετή αναστολή για Αρ. Φλώρο, αθώος ο Β. Μηλιώνης, γενικευμένες ελαφρύνσεις μετά και την κατάργηση του Ν.1608/1950.
2023–2024: Οριστική στροφή. Αθώωση για την απόπειρα ανθρωποκτονίας κατά δικηγόρου (ΜΟΕ Αθηνών) και αμετάκλητη αθώωση από τον Άρειο Πάγο για τις πράξεις της Energa. Παράλληλα, καταδίκη 22 μηνών (πλημμέλημα) σε ξεχωριστή υπόθεση «μαϊμού» ιατρικών πιστοποιητικών.
Big picture: Η αίσθηση «ατιμωρησίας» δεν είναι non-compliance της Δικαιοσύνης αλλά outcome νομοθετικών αλλαγών, επιστροφών ποσών και αναιρετικού ελέγχου. Το governance gap παραμένει σε επίπεδο ρύθμισης/εποπτείας.

Χρονολόγιο-κλειδί (2012–2024)

Ιαν. 2012: Ανάκληση αδειών Energa & Hellas Power. Οι πελάτες τους πηγαίνουν αυτόματα στη ΔΕΗ ως «Προμηθευτή Τελευταίου Καταφυγίου».
2015: Εκκίνηση δίκης. Το παραπεμπτικό βούλευμα αναφέρει εκτιμώμενη ζημιά ~€257 εκατ.· παράλληλα, δηλώνονται προς επιστροφή ~€103 εκατ. (Δημόσιο, Δήμοι, ΛΑΓΗΕ/ΑΔΜΗΕ).
Φεβ. 2017 (πρωτόδικα): Βαριές καταδίκες. Ο Αρ. Φλώρος σε 21 έτη, άλλοι κατηγορούμενοι με ποινές 4–15 ετών· τρεις οδηγούνται άμεσα στη φυλακή.
Το 2017 τρεις καταδικασθέντες οδηγήθηκαν στη φυλακή άμεσα — πρώτη φορά που η υπόθεση «έδειξε δόντια».
Αύγ.–Σεπ. 2018: Υπό όρους αποφυλάκιση Φλώρου για λόγους υγείας (ποσοστό αναπηρίας ≥65%), σάλος και επιστροφή στη φυλακή μετά από έλεγχο πιστοποιητικών.
Νοέμ. 2019 (5μελές Εφετείο): Στροφή. 5 χρόνια με 3ετή αναστολή στον Φλώρο· αθώος ο Β. Μηλιώνης· ευρεία αναγνώριση ελαφρυντικών και κατάργηση του Ν.1608/1950.
2023: Ομόφωνη αθώωση Φλώρου για ηθική αυτουργία σε απόπειρα ανθρωποκτονίας κατά του δικηγόρου Γ. Αντωνόπουλου.
Απρ. 2024: Αμετάκλητη αθώωση Φλώρου από τον Άρειο Πάγο για το core case Energa.
Σεπ. 2024: Καταδίκη 22 μηνών για χρήση πλαστών/ψευδών ιατρικών βεβαιώσεων (υπόθεση 2018).

Το 2017 τρεις καταδικασθέντες οδηγήθηκαν στη φυλακή άμεσα — πρώτη φορά που η υπόθεση «έδειξε δόντια».

Το σημείο καμπής που άλλαξε τα πάντα: κατάργηση του νόμου για τους καταχραστές και νέος Ποινικός Κώδικας

Η κατάργηση της επιβαρυντικής διάταξης του Ν.1608/1950 με τον νέο Ποινικό Κώδικα το 2019 άλλαξε δομικά το προφίλ κινδύνου: – Μείωση ποινικών «ταβανιών». – Ελαφρυντικά σε μεγαλύτερη κλίμακα. – Εστίαση σε επιστροφές και συμμόρφωση.

Γιατί μένει η αίσθηση «ατιμωρησίας»

Αλλαγή νομοθετικού πλαισίου: Η κατάργηση του νόμου για τους «καταχραστές του Δημοσίου» μείωσε δραστικά τις προβλεπόμενες ποινές.
Επιστροφή χρημάτων αντί παραδειγματικής τιμωρίας: Η επιστροφή μέρους των ποσών λειτούργησε ως ελαφρυντικό στοιχείο.
Αποφυλακίσεις για λόγους υγείας: Οι σχετικές διατάξεις εφαρμόστηκαν νόμιμα, αλλά δημιούργησαν έντονη δυσπιστία στην κοινή γνώμη.
Αναιρετικός έλεγχος: Ο Άρειος Πάγος, σε ανώτατο επίπεδο, ακύρωσε τις βαρύτερες καταδίκες και οδήγησε σε τελεσίδικες απαλλαγές.

Επιπτώσεις & διακυβέρνηση

Καταναλωτές: Προστατεύτηκαν πρακτικά μέσω του μηχανισμού «προμηθευτή τελευταίου καταφυγίου», χωρίς να μείνουν χωρίς ρεύμα.
Δημόσιο και Δήμοι: Ανακτήθηκαν περίπου 103 εκατ. ευρώ, ποσό όμως μικρότερο από τη ζημιά που είχε εκτιμηθεί αρχικά.
Αγορά ενέργειας: Η υπόθεση αποτέλεσε παράδειγμα για τις αδυναμίες της εποπτείας στους εναλλακτικούς παρόχους.

Τι λείπει από το πλαίσιο εποπτείας:

Άμεση και αυτόματη δέσμευση των εισπραττόμενων φόρων και τελών.
Έλεγχοι αντοχής στη ρευστότητα των εταιρειών.
Αυστηρός έλεγχος καταλληλότητας και αξιοπιστίας για τις διοικήσεις.
Έγκαιροι δείκτες προειδοποίησης προς τη ΡΑΑΕΥ και τον ΔΕΔΔΗΕ ώστε να παρεμβαίνουν πριν δημιουργηθεί κρίση.

Συμπέρασμα

Το αφήγημα ότι «κάποιοι την έβγαλαν καθαρή» ακούγεται εύπεπτο, όμως νομικά η υπόθεση έχει κλείσει με αθωώσεις. Το ουσιαστικό πρόβλημα δεν είναι οι δικαστές, αλλά ο τρόπος που έχει σχεδιαστεί το θεσμικό πλαίσιο: η αγορά και η νομοθεσία έδωσαν μεγαλύτερη βαρύτητα στην επιστροφή χρημάτων και στη συμμόρφωση, παρά στην παραδειγματική τιμωρία. Αν δεν αλλάξει αυτό το πλαίσιο εποπτείας και λειτουργίας, ο κίνδυνος να ξαναδούμε παρόμοιες υποθέσεις παραμένει.